Klankvariatie u / o in de standsnaam 'burger' #
Kaart #
Vraagstelling #
Gedocumenteerd wordt de vocalische variatie u / o in familienamen die teruggaan op burger 'stedeling', een afleiding van Middelnederlands burg 'stad'. Een burger was een inwoner van een stad, die alle daaraan verbonden rechten had.
Commentaar #
De vormen burger, met gepalataliseerde /y/, komen niet enkel voor in het westen van Nederland (Holland en Zeeland), maar ook in het centrum en het zuidoosten. De burger-vormen worden omsloten door een borger-gebied, dat zich over Vlaanderen (met dichte concentraties in Vlaams-Brabant en Antwerpen) en het noordoosten van Nederland (met kerngebieden in Zuid-Drente en Friesland) uitstrekt.
Als we deze kaart naast de burg- en de burcht-kaarten leggen, komt een globaal contrast tot uiting tussen een gebied in het centrum van Nederland, waar de oude u gepalataliseerd is (cfr. Standaardnederlands burger, burcht, burg), en Vlaanderen en het noordoosten van Nederland, waar u zich ontwikkeld heeft tot o (borger, borcht, borg).
Vergelijk: u / o in woonplaatsnamen met 'burg' en u / o in woonplaatsnamen met 'burcht'
Andere variatie #
Morfologische variatie: burger
Lexicale variatie: burger / poorter
Gegevens #
Type Burger:
Tokens: Burger (4220)
Burgers (3972)
Burgering (334)
den Burger (164)
de Burger (68)
Type Borger:
Tokens: Borgers (1900)
Borger (1255)
De Borger (717)
Borgerink (129)
Borgermans (58)
De Borgher (38)
Borghers (14)
Deborger (10)
Ann Marynissen