User Tools

Site Tools


morf-eigenschap-dier

Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

Link to this comparison view

Both sides previous revisionPrevious revision
Next revision
Previous revision
Next revisionBoth sides next revision
morf-eigenschap-dier [2022/04/01 14:35] – [Algemeen: de structuur van diernamen] annmorf-eigenschap-dier [2022/04/13 11:05] – [Kaart] ann
Line 8: Line 8:
  
 De geografische verdeling van deze types stemt grotendeels overeen met de verdeling bij de meerlettergrepige beroepsnamen: zie [[morf-beroep|Algemeen: de structuur van beroepsnamen]]. Een zuidoostelijk gebied met genitiefvormen (//Witten, Switten, Snoeckx//) contrasteert met een groot nominatiefgebied in het noorden en het westen (//De Wit, Snoek//).\\ De geografische verdeling van deze types stemt grotendeels overeen met de verdeling bij de meerlettergrepige beroepsnamen: zie [[morf-beroep|Algemeen: de structuur van beroepsnamen]]. Een zuidoostelijk gebied met genitiefvormen (//Witten, Switten, Snoeckx//) contrasteert met een groot nominatiefgebied in het noorden en het westen (//De Wit, Snoek//).\\
 +
 Er is echter een belangrijk verschil tussen beide groepen: in tegenstelling tot de beroepsnamen hebben eenlettergrepige eigenschapsnamen in het nominatiefgebied in de regel een lidwoord bij zich: //De Lange, De Bruin//. Alleen in het noordwesten van het taalgebied, in de dichtbevolkte Randstad, tekent er zich een menggebied af, waarin vormen mét en zonder lidwoord naast elkaar staan: //De Jong/Jong//, //De Rooij/Rooij//. Het gebied met vormen zonder lidwoord (//Jong, Groot, Lang//) is bij de eigenschapsnamen heel wat minder omvangrijk dan bij de beroepsnamen.\\ Er is echter een belangrijk verschil tussen beide groepen: in tegenstelling tot de beroepsnamen hebben eenlettergrepige eigenschapsnamen in het nominatiefgebied in de regel een lidwoord bij zich: //De Lange, De Bruin//. Alleen in het noordwesten van het taalgebied, in de dichtbevolkte Randstad, tekent er zich een menggebied af, waarin vormen mét en zonder lidwoord naast elkaar staan: //De Jong/Jong//, //De Rooij/Rooij//. Het gebied met vormen zonder lidwoord (//Jong, Groot, Lang//) is bij de eigenschapsnamen heel wat minder omvangrijk dan bij de beroepsnamen.\\
 Of beroeps- en eigenschapsnamen een lidwoord hebben, hangt samen met het aantal lettergrepen van het grondwoord. Bij eenlettergrepige namen is het lidwoord goed vertegenwoordigd (//De Lang, De Graaf//), bij meerlettergrepige namen is dat minder het geval (//Donker, Bakker//). Bij een tweelettergrepig adjectief als 'donker' bestaat precies dezelfde driedeling als bij de beroepsnamen. In de zuidelijke helft van het taalgebied is er een oost-west-tegenstelling tussen de namen //Donkers// en //De Doncker//. In het noorden domineert de lidwoordloze nominatiefvorm //Donker//.\\ Of beroeps- en eigenschapsnamen een lidwoord hebben, hangt samen met het aantal lettergrepen van het grondwoord. Bij eenlettergrepige namen is het lidwoord goed vertegenwoordigd (//De Lang, De Graaf//), bij meerlettergrepige namen is dat minder het geval (//Donker, Bakker//). Bij een tweelettergrepig adjectief als 'donker' bestaat precies dezelfde driedeling als bij de beroepsnamen. In de zuidelijke helft van het taalgebied is er een oost-west-tegenstelling tussen de namen //Donkers// en //De Doncker//. In het noorden domineert de lidwoordloze nominatiefvorm //Donker//.\\
 Net zoals de beroepsnamen zijn eigenschapsnamen met het lidwoord in de accusatief in het Rivierengebied oorspronkelijk. De vorm //den// verschijnt enkel als het grondwoord met een klinker of met //h, b, t, d// of //r// begint, bijv. //Den Breejen, Den Besten, Den Braven, Den Ouden, Den Uyl, Den Dunnen, Den Dikken//. De naam //Den Dunnen// is frequenter dan //Den Dikken//. Kennelijk waren er meer dunne dan dikke Nederlanders ...\\ Net zoals de beroepsnamen zijn eigenschapsnamen met het lidwoord in de accusatief in het Rivierengebied oorspronkelijk. De vorm //den// verschijnt enkel als het grondwoord met een klinker of met //h, b, t, d// of //r// begint, bijv. //Den Breejen, Den Besten, Den Braven, Den Ouden, Den Uyl, Den Dunnen, Den Dikken//. De naam //Den Dunnen// is frequenter dan //Den Dikken//. Kennelijk waren er meer dunne dan dikke Nederlanders ...\\
 De meeste eigenschapsnamen met voorgevoegde genitief//–s//, als relict van het verbogen lidwoord, komen voor in Oost-Brabant en westelijk Limburg. De begin//-s// bleef enkel vóór de medeklinkers //m, p, w, l, g// en vóór een klinker behouden, bijv. //Switten, Schrooten, Schrauwen, Slangen, Swijsen, Salden/Sauwens, Schroyen, Schroven//. De meeste eigenschapsnamen met voorgevoegde genitief//–s//, als relict van het verbogen lidwoord, komen voor in Oost-Brabant en westelijk Limburg. De begin//-s// bleef enkel vóór de medeklinkers //m, p, w, l, g// en vóór een klinker behouden, bijv. //Switten, Schrooten, Schrauwen, Slangen, Swijsen, Salden/Sauwens, Schroyen, Schroven//.
 +
 +==== Kaart ====
 +
  
  
 ===== Algemeen: de structuur van diernamen ===== ===== Algemeen: de structuur van diernamen =====
  
-(naar: Marynissen 2011: 333)+(naar: Marynissen 2011a: 333)
  
 Diernamen kunnen op dezelfde manier als de beroepsnamen en de overige eigenschapsnamen familienamen worden. Vergelijk: [[morf-beroep|Algemeen: de structuur van beroepsnamen]].\\ Diernamen kunnen op dezelfde manier als de beroepsnamen en de overige eigenschapsnamen familienamen worden. Vergelijk: [[morf-beroep|Algemeen: de structuur van beroepsnamen]].\\
morf-eigenschap-dier.txt · Last modified: 2022/08/22 10:01 by ann

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki