atlas

User Tools

Site Tools

Trace:
categorieen_familienamen

Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

Link to this comparison view

Both sides previous revisionPrevious revision
Next revision		Previous revision
Next revisionBoth sides next revision
categorieen_familienamen [2022/03/29 15:09] – [A. Lexicale groepen] anncategorieen_familienamen [2022/03/29 18:29] – [B. Grammaticale types] ann
Line 1: Line 1:
 ===== Categorieën familienamen ===== ===== Categorieën familienamen =====
  
-==== A. Lexicale motiefgroepen ====== +===== A. Lexicale motiefgroepen ====== 
  
 Familienamen zijn deels gevormd met soortnamen, deels met eigennamen.\\ Familienamen zijn deels gevormd met soortnamen, deels met eigennamen.\\
Line 8: Line 8:
 Naargelang hun benoemingsmotief kunnen de familienamen in vijf lexicale motiefgroepen worden ingedeeld: Naargelang hun benoemingsmotief kunnen de familienamen in vijf lexicale motiefgroepen worden ingedeeld:
  
-=== 1. Patroniemen, metroniemen en andere verwantschapsnamen ===+==== 1. Patroniemen, metroniemen en andere verwantschapsnamen ====
 De groep afstammingsnamen duidt een genealogische relatie aan: afstamming van de vader (patroniem), van de moeder (metroniem) of verwantschap met een persoon uit de ruimere familiekring.\\ De groep afstammingsnamen duidt een genealogische relatie aan: afstamming van de vader (patroniem), van de moeder (metroniem) of verwantschap met een persoon uit de ruimere familiekring.\\
 Patroniemen zijn gevormd met de voornaam van de vader, bijv. //Janssens//, //Gerritsen//, //Michiels//, //Davidse//, //Lambrecht//, //Florizoone//.\\ Patroniemen zijn gevormd met de voornaam van de vader, bijv. //Janssens//, //Gerritsen//, //Michiels//, //Davidse//, //Lambrecht//, //Florizoone//.\\
Line 14: Line 14:
 Voorbeelden van familienamen die teruggaan op verwanten in de tweede graad, zijn bijv. //Ooms//, //De Neve//. Voorbeelden van familienamen die teruggaan op verwanten in de tweede graad, zijn bijv. //Ooms//, //De Neve//.
  
-=== 2. Beroepsnamen ===+==== 2. Beroepsnamen ====
 Beroepsnamen duiden het beroep of het ambt dat de eerste naamdrager uitoefende, aan. Dergelijke namen zijn een afspiegeling van hoe mensen vroeger de kost verdienden, bijv. //De Clerck//, //Smit//, //Beckers//, //Rademakers//, //Mulder// of welk ambt ze bekleedden, bijv. //Meijer//, //De Ridder//, //Droste//, //Schepens//.\\ Beroepsnamen duiden het beroep of het ambt dat de eerste naamdrager uitoefende, aan. Dergelijke namen zijn een afspiegeling van hoe mensen vroeger de kost verdienden, bijv. //De Clerck//, //Smit//, //Beckers//, //Rademakers//, //Mulder// of welk ambt ze bekleedden, bijv. //Meijer//, //De Ridder//, //Droste//, //Schepens//.\\
 Vele beroepsnamen zijn ontstaan in een stedelijk milieu, bijv. de ambachtsnamen //De Wever//, //Ketelslegers//, //Barbiers//, //De Baerdemaeker//. Op het platteland hield men zich hoofdzakelijk met landbouw bezig, bijv. //De Boer//, //De Winne//. \\ Vele beroepsnamen zijn ontstaan in een stedelijk milieu, bijv. de ambachtsnamen //De Wever//, //Ketelslegers//, //Barbiers//, //De Baerdemaeker//. Op het platteland hield men zich hoofdzakelijk met landbouw bezig, bijv. //De Boer//, //De Winne//. \\
Line 20: Line 20:
 Een aanzienlijke groep beroepsnamen is niet door het omvormen van de beroepsnaam zelf, maar door het noemen van een product dat bij een bepaald ambacht hoorde, ontstaan. Voorbeelden van dergelijke 'indirecte beroepsnamen' zijn //Hamer//, //Bijl//, //Mostert//, //Wittebrood//, //Zoetemelk//. Een aanzienlijke groep beroepsnamen is niet door het omvormen van de beroepsnaam zelf, maar door het noemen van een product dat bij een bepaald ambacht hoorde, ontstaan. Voorbeelden van dergelijke 'indirecte beroepsnamen' zijn //Hamer//, //Bijl//, //Mostert//, //Wittebrood//, //Zoetemelk//.
  
-=== 3. Eigenschapsnamen en diernamen ===+==== 3. Eigenschapsnamen en diernamen ====
 Eigenschapsnamen verwijzen naar opvallende kenmerken van de eerste naamdrager, in ruime zin. Het kan gaan om fysieke kenmerken, bijv. //De Groote//, //De Bruyne//, //Crompvoets//, om karaktereigenschappen, bijv. //De Wilde//, //Goedegebuure//, om materieel bezit, bijv. //Mettepenningen//, //Zondergeld//, om incidenteel gedrag, bijv. //Seldeslachts//, om namen van jaargetijden, bijv. //De Winter//, //Somers// enzovoort.\\ Eigenschapsnamen verwijzen naar opvallende kenmerken van de eerste naamdrager, in ruime zin. Het kan gaan om fysieke kenmerken, bijv. //De Groote//, //De Bruyne//, //Crompvoets//, om karaktereigenschappen, bijv. //De Wilde//, //Goedegebuure//, om materieel bezit, bijv. //Mettepenningen//, //Zondergeld//, om incidenteel gedrag, bijv. //Seldeslachts//, om namen van jaargetijden, bijv. //De Winter//, //Somers// enzovoort.\\
 Mensen kunnen ook worden vergeleken met dieren: bij familienamen als bijv. //De Leeuw//, //Vos//, //De Pauw// worden eigenschappen van dieren metaforisch aan mensen toegeschreven.\\ Mensen kunnen ook worden vergeleken met dieren: bij familienamen als bijv. //De Leeuw//, //Vos//, //De Pauw// worden eigenschappen van dieren metaforisch aan mensen toegeschreven.\\
 Diernamen kunnen echter meerduidig zijn: ze kunnen ook op historische huisnamen teruggaan, bijv. //Van der Valk//, of indirecte beroepsnamen betreffen, bijv. //Haring//. //De Vis//. Diernamen kunnen echter meerduidig zijn: ze kunnen ook op historische huisnamen teruggaan, bijv. //Van der Valk//, of indirecte beroepsnamen betreffen, bijv. //Haring//. //De Vis//.
  
-=== 4. Woonplaatsnamen ===+==== 4. Woonplaatsnamen ====
 Woonplaatsnamen geven de woonplaats van de naamdrager weer. Waar woonde hij? \\ Woonplaatsnamen geven de woonplaats van de naamdrager weer. Waar woonde hij? \\
 Bij een microtoponiem, bijv. //Van de Velde//, //Bosmans//, //Van der Poel//, //Vandebroek//, //Verbeek//.\\ Bij een microtoponiem, bijv. //Van de Velde//, //Bosmans//, //Van der Poel//, //Vandebroek//, //Verbeek//.\\
Line 32: Line 32:
 Voor de vorming van woonplaatsnamen wordt uit een breed scala van aardrijkskundige en bouwtechnische soortnamen geput. Voor de vorming van woonplaatsnamen wordt uit een breed scala van aardrijkskundige en bouwtechnische soortnamen geput.
  
-=== 5. Herkomstnamen ===+==== 5. Herkomstnamen ====
 Herkomstnamen refereren aan de voormalige woonplaats van de naamdrager. Waar kwam hij vandaan? \\ Herkomstnamen refereren aan de voormalige woonplaats van de naamdrager. Waar kwam hij vandaan? \\
 Bij deze groep namen, die op migratie wijst, kan het dorp of de stad van herkomst worden genoemd, bijv. //Van Dessel//, //Van Keulen//.\\ Bij deze groep namen, die op migratie wijst, kan het dorp of de stad van herkomst worden genoemd, bijv. //Van Dessel//, //Van Keulen//.\\
 Of het gebied waarvan hij afkomstig was, gaf aanleiding tot het ontstaan van zijn familienaam, bijv. inwonersnamen als //De Vlaeminck//, //Debrabandere// en streek- of landnamen als //Van Holland//, //Van Zweden//.\\  Of het gebied waarvan hij afkomstig was, gaf aanleiding tot het ontstaan van zijn familienaam, bijv. inwonersnamen als //De Vlaeminck//, //Debrabandere// en streek- of landnamen als //Van Holland//, //Van Zweden//.\\ 
 Woonplaatsnamen en herkomstnamen kunnen niet altijd van elkaar worden onderscheiden. Sommige geografische namen zijn meerduidig. Bijv. lidwoordloze familienamen als //Van Damme// en //Vanhove// kunnen zowel teruggaan op gemeentenamen Damme resp. Hove als op een willekeurige dam of hof, waarvan niet meer te achterhalen is waar het genoemde bouwwerk zich precies bevond.\\ Woonplaatsnamen en herkomstnamen kunnen niet altijd van elkaar worden onderscheiden. Sommige geografische namen zijn meerduidig. Bijv. lidwoordloze familienamen als //Van Damme// en //Vanhove// kunnen zowel teruggaan op gemeentenamen Damme resp. Hove als op een willekeurige dam of hof, waarvan niet meer te achterhalen is waar het genoemde bouwwerk zich precies bevond.\\
-==== B. Grammaticale types ====+===== B. Grammaticale types =====
categorieen_familienamen.txt · Last modified: 2022/04/01 10:08 by ann
Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki