Inhoud

Klankvariatie: vocaal i / e / ee in de beroepsnaam 'smid'

Kaart

Vraagstelling

Gekarteerd wordt de klinkervariatie i / e / ee in familienamen die teruggaan op de soortnaam smid 'metaalbewerker'.

Commentaar

Het vocalisme van de beroepsnamen die met het appellatief smid zijn gevormd, toont een Belgisch-Nederlandse tegenstelling e / i. In Belgiƫ heeft de soortnaam met e in de regel als basis gediend voor deze zeer courante familienamen; in Nederland is men bij de familienaamvorming van een grondvorm met i uitgegaan. Langs de grens met Nederland en in het Antwerpse komen ook Smit(s)-vormen voor, die vermoedelijk aan migratie uit Nederland toe te schrijven zijn.
In het oosten tekent zich een Smeets-gebied af: de beide provincies Limburg hebben een uit e ontstane gerekte vocaal ee, die analogisch uit de casus obliqui in de nominatief is ingedrongen. Het moderne Limburgse dialect kent nog talrijke gevallen van gerekte vocalen die zich uit de verbogen vormen in de nominatief hebben doorgezet, bijv. weeg voor weg, daag voor dag (Marynissen 1994: 267-269.)

Andere variatie

Morfologische variatie: zie smid
Spellingvariatie: zie t / dt / d / th in de beroepsnaam 'smid'
Spellingvariatie: zie de beroepsnamen 'Desmet' / 'De Smet'

Gegevens

Type Smid:
Tokens: Smit (42622) Smits (26744) Smid (3667) de Smit (1468) Smidt (1334) Smids (566) Desmidt (332) Smidts (307) de Smidt (300) Desmit (208) De Smit (185) De Smidt (80) de Smid (19)

Type Smed:
Tokens: De Smet (13363) Smets (10598) Desmet (8596) Smet (6777) De Smedt (6730) Desmedt (2665) Smedts (1121) de Smet (783) Desmeth (103) DeSmet (72) de Smeth (65) De Smeth (44) Smeths (24) Smedt (23) Desmed (11) de Smedt (11) DeSmedt (9)

Type Smeed:
Tokens: Smeets (14704)

Ann Marynissen